Kto jest płatnikiem VAT? Konto "Rozrachunki z tytułu VAT"
- Szczegóły
- Kategoria: Rozrachunki z tytułu VAT.
- Opublikowano: czwartek, 19, luty 2015 18:44
- Ewa Kusznierowska
Podatek od towarów i usług to podatek od wartości dodanej. Jest podatkiem pośrednim, pobieranym na każdym kolejnym etapie obrotu towarami lub usługami. Jego konstrukcja zakłada brak kaskadowego nakładania się podatku poprzez zastosowanie mechanizmu odliczenia podatku pobranego w poprzednich etapach obrotu.
Podatnikami VAT są osoby fizyczne, osoby prawne oraz jednostki organizacyjne nieposiadające osobowości prawnej, jeżeli dokonują czynności opodatkowanej.
Opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają następujące czynności:
- odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju,
- eksport towarów,
- import towarów,
- wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów za wynagrodzeniem na terytorium kraju,
- wewnątrzwspólnotowa dostawa towarów
Podatnik podatku VAT do pewnej wartości sprzedaży opodatkowanej może korzystać z tzw. zwolnienia podmiotowego z VAT. Oznacza to, że jeżeli nie przekroczy tej wartości, nie ma obowiązku składać zgłoszenia rejestracyjnego. Co roku należy sprawdzać, czy w roku poprzednim i bieżącym nie została przekroczona aktualna kwota limitu. Aktualnie funkcjonujący limit obowiązuje od roku 2010. W latach wcześniejszych był on niższy - w roku 2007 wynosił 10.000 euro, w 2008 r.- 50.000 zł, w 2010 roku - 100 tys. zł, a od 1 stycznia 2011 roku - 150 tys. zł.
Prowadzący działalność, który jest zwolniony z VAT, może jeszcze przed przekroczeniem wyżej wskazanej kwoty zgłosić się do Urzędu Skarbowego z wnioskiem o rejestrację jako podatnik VAT czynny.
Podatnik VAT czynny jest to podatnik posiadający prawo odliczania VAT oraz obowiązek naliczania tego podatku. Nazywany jest również płatnikiem VAT.
Zgłoszenia dokonuje się ze skutkiem na pierwszy dzień miesiąca następującego po miesiącu zgłoszenia. Jeżeli natomiast podatnik dokonuje sprzedaży w wartości zbliżającej się do 150 000, zgłoszenie powinno być dokonane nie później niż przed dniem przekroczenia tej kwoty.
Podatnik, który utracił prawo do zwolnienia od VAT lub z niego zrezygnował, może nie wcześniej niż po upływie roku, licząc od końca roku, w którym utracił prawo do zwolnienia lub zrezygnował z tego zwolnienia, ponownie skorzystać ze zwolnienia.
Zwolnienie podmiotowe nie obejmuje niektórych rodzajów działalności takich jak np. usługi doradcze czy jubilerskie.
Podstawą opodatkowania VAT jest wartość netto sprzedaży tzn. wartość sprzedaży bez podatku vat.
Podatek VAT obliczamy wg. wzoru:
VAT= sprzedaż netto x stawka podatku
Wartość sprzedaży brutto:
Sprzedaż netto + vat = sprzedaż brutto.
Sprzedaż brutto to wartość sprzedaży, którą musi zapłacić odbiorca za sprzedane: materiały, towary, produkty, usługi, itp.
Fakt czy dany podmiot jest czy nie jest płatnikiem VAT, ma istotny wpływ na ewidencję zakupów i sprzedaży danego podmiotu.
Faktura zakupu dokonywanego przez daną jednostkę zawsze związana jest z jej kosztem lub (czasowo) ze zwiększeniem wartości jakiegoś rodzaju aktywów, faktura sprzedaży jest związana z jej przychodem.
Faktura zakupu jest związana z wydatkiem, a faktura sprzedaży z wpływem środków pieniężnych, chociaż zarówno jedno jak i drugie nie musi występować w chwili zakupu czy sprzedaży.
Dla jednostek zwolnionych podmiotowo z podatku VAT, to ceny brutto stanowią ich koszt lub zwiększenie wartości aktywów i są związane z ich wydatkiem (chociaż nie musi on występować w chwili zakupu). Jednocześnie te jednostki nie naliczają VAT. Zatem ich przychód (a tym samym wpływ środków pieniężnych, który również nie musi występować w chwili sprzedaży) nie zawiera podatku VAT.
Oznacza to, że w ewidencji księgowej jednostek zwolnionych z VAT występują tylko wartości faktur brutto.
Kiedyś takie jednostki nie wystawiały nawet faktury, tylko rachunki uproszczone, obecnie wystawiają fakturę, na której nie ma pozycji VAT. Istnieje za to informacja, że sprzedawca zwolniony jest podmiotowo z podatku od towarów i usług. Zatem od kwoty ich sprzedaży nabywca (będący płatnikiem VAT) nie ma możliwości odjęcia tego podatku.
Należy tutaj zaznaczyć, że ten wzrost aktywów takich jak np. zwiększenie towaru, materiałów, czy nawet środków trwałych również w pewnym momencie jest wliczany w koszty (np. w chwili odsprzedaży towaru za wyższą kwotę, czy w momencie oddania materiałów do zużycia w biurze lub w produkcji , albo w chwili naliczenia amortyzacji). Dlatego wcześniej czy później faktura zakupu będzie związana z kosztami przedsiębiorstwa i jako koszt jest traktowana przez osoby decydujące o zakupie już w momencie zakupu. (Nikt mądry w przedsiębiorstwie nie dokonuje zakupów ot tak sobie, żeby były, tylko dokonuje ich w celu przymnożenia przychodów czyli zwiększenia zysku).
W jednostkach objętych podatkiem, VAT może być ujęty w ewidencji syntetycznej „Rozrachunki z tytułu VAT” do której mogą być dwa konta analityczne: Rozliczenie należnego VAT i Rozliczenie naliczonego VAT.
VAT naliczony to VAT, który jest związany z kosztami. Nie stanowi kosztu. Kosztem związanym z danym zakupem dla podatnika VAT jest wartość netto faktury zakupu. Podatek VAT od tej wartości jest procentowo naliczany. VAT z faktury zakupu nazywany jest VAT- em naliczonym.
VAT należny to VAT, który jest związany z przychodami. Nie stanowi przychodu, ale jest naliczany od niego procentowo. Przychód płatnika VAT stanowi wartość netto faktury sprzedażowej. VAT z tej faktury nazywany jest VAT- em należnym.
Na koncie Rozrachunki z tytułu VAT:
- po stronie Wn ujmowane są kwoty podatku naliczonego przy zakupach (VAT naliczony)
- po stronie Ma ujmowane są kwoty podatku należnego od dokonanej sprzedaży (VAT należny)
Księgowania na tym koncie ujęte są poniżej.
W przypadku gdy polityka rachunkowości w naszym przedsiębiorstwie zakłada podział pionowy konta Rozrachunki z tytułu VAT i taki podział funkcjonuje, w naszych zapisach księgowych funkcjonują dwa konta analityczne:
- Rozliczenie należnego VAT
- Rozliczenie naliczonego VAT.
W ciągu roku rozliczeniowego VAT należny wpisujemy po stronie Ma na konto Rozliczenie należnego VAT, a VAT naliczony po stronie Wn na konto Rozliczenie naliczonego VAT.
Na koniec okresu rozliczeniowego przeksięgowujemy VAT z obu tych kont na konto Rozrachunki z tytułu VAT.
Przeksięgowanie VAT naliczonego i należnego na Rozrachunki z tytułu VAT ujęte jest poniżej.
Saldo końcowe konta 222 i 223 po tym przeksięgowaniu jest równa zero- VAT został rozliczony.
Zobowiązanie jakie posiada podatnik VAT do Urzędu Skarbowego jest równe:
Kwota zobowiązania podatkowego= podatek należny – podatek naliczony.
Ten wzór jest zgodny z faktem, że po stronie Ma jest nasze zobowiązanie, a po stronie Wn nasze należności.
Saldo pasywne (po Ma), na koncie 221, występuje wtedy gdy podatek należny jest większy od podatku naliczonego. Podana wyżej różnica pomiędzy podatkami jest większa od zera. W tym wypadku że saldo po stronie Ma świadczy o naszym zobowiązaniu. Różnica ta jest równa zobowiązaniu płatnika VAT wobec Urzędu Skarbowego z tytułu podatku VAT.
Gdy saldo konta rozrachunki z tytułu VAT jest kredytowe (po Wn), mamy zobowiązanie względem Urzędu Skarbowego. Podlega ono wpłacie do budżetu.
Saldo konta „Rozrachunki z tytułu VAT” może być aktywne (po Wn). W tym wypadku występuje przewaga podatku naliczonego nad podatkiem należnym. Podana wyżej różnica jest mniejsza od zera. Nie mamy zobowiązania wobec Urzędu Skarbowego, lecz odwrotnie, występuje u nas należność od Urzędu Skarbowego z tytułu VAT. Saldo aktywne (po Wn), jakie w tym wypadku występuje na koncie "Rozrachunki z tytułu VAT", jest zgodne z faktem, że należności występują po stronie aktywów .
Gdy saldo konta rozrachunki z tytułu VAT jest debetowe (po stronie Wn), przysługuje nam należność od Urzędu Skarbowego.
Ta należność może być odliczona od przyszłych zobowiązań z tytułu VAT lub podlega zwrotowi płatnikowi VAT przez Urząd Skarbowy.
W pierwszym przypadku w zeznaniu podatkowym wpisujemy, że jest to wartość do przyszłego odliczenia.
Gdy chcemy uzyskać zwrot nadpłaconego podatku, w zeznaniu podatkowym piszemy, że jest to wartość podatku do zwrotu. W tym przypadku należy jednak liczyć się z kontrolą z Urzędu Skarbowego.
[Osoby, które na tę stronę internetową wchodzą sporadycznie lub przypadkowo zapraszam również do przeczytania innych zagadnień ujętych na niej. Do większości artykułów można przejść poprzez "Spis treści" znajdujący się na tej stronie w lewym górnym rogu. Napisany został w postaci linków do nich. Większość zadań i testy ujęte są osobno, w Menu poniżej Spisu treści.
Zapraszam do korzystania z artykułów "po kolei" (zgodnie ze spisem treści), gdyż uczę rachunkowości na tej stronie "krok po kroku". Informuję również, że strona cały czas jest jeszcze uzupełniana. Docelowo będzie zawierała kompendium wiedzy potrzebnej do uzyskania dyplomu w zawodzie technika rachunkowości.]