Studentom i osobom, które chcą w jak najkrótszym czasie dowiedzieć się: "Na czym polega księgowanie?" i "Co trzeba wiedzieć żeby szybko nauczyć się rachunkowości?", polecam artykuł z rozdziału XI Po której stronie Wn czy Ma? Najważniejsze zasady księgowania, gdzie znajduje się streszczenie wcześniejszych artykułów. Przedstawiam w nim zasady jakimi musimy się kierować w momencie księgowania i tłumaczę z czego one wynikają. Polecam naukę po kolei wg. Spisu treści. Poruszam również inne tematy. Szczególnie polecam serię artykułów dotyczących OCEM w rozdziale XIII.
Osobom rozpoczynającym naukę rachunkowości polecam artykuł Zasada równowagi bilansowej. Dlaczego aktywa są równe pasywom? oraz artykuł Co to jest zysk?. Tych, którzy mają jakieś problemy ze zrozumieniem: Dlaczego zobowiązania są pasywami i dlaczego należności są aktywami zapraszam do artykułu Dlaczego zobowiązania są pasywami? Dlaczego należności są aktywami?
Zadania z rachunkowości. Spis treści "Zbioru zadań"

Czym jest wynik finansowy i poszczególne jego składniki?

Szczegóły
Kategoria: Funkcjonowanie konta wynik finansowy.
Opublikowano: poniedziałek, 26, styczeń 2015 17:18
Ewa Kusznierowska

ludzik w geście radości z odniesionego sukcesu

To jest dawna strona www.naucz-sie-ksiegowac.pl. Strona ta została zlicytowana, ponieważ nie opłaciłam na czas domeny. Zawartość przeniosłam tutaj.

W tym artykule odpowiadam na następujące pytania: Co to jest wynik finansowy? Co to jest zysk? Co to jest strata? Jakie składniki wpływają na wynik finansowy? Czym są koszty i straty? Czym są przychody i zyski?

Przede wszystkim wyjaśniam w nim definicje tych pojęć na podstawie ustawy o rachunkowości. Osobom, które zaczynają uczyć się rachunkowości polecam artykuł Co to jest zysk?, który napisałam później. Z tego powodu znajduje się on w Menu poniżej "Wyjaśnienie pojęć". Nie chciałam bowiem dawać go na koniec tego katalogu w Menu Głównym. W Spisie treści został on umieszczony przed tym artykułem.

Ponadto myślę, że zanim przejdziecie Państwo do tego artykułu dobrze by było powrócić do artykułu, który napisałam znacznie wcześniej: Jakie zmiany w pasywach powodują zmianę sumy bilansowej?. Nie jest to warunek konieczny, ale wydaje mi się, że łatwiej byłoby Państwu zrozumieć treść podanych tutaj definicji.

Wynik finansowy znajdujący się w bilansie jest wynikiem finansowym netto.

Wynik finansowy netto to, najogólniej rzecz ujmując, różnica pomiędzy sumą przychodów i zysków nadzwyczajnych, a sumą kosztów  ich uzyskania, strat nadzwyczajnych i podatku dochodowego oraz innych obowiązkowych obciążeń wyniku. Ze względu na zasadę podmiotowości wynik finansowy dotyczy określonego przedsiębiorstwa w wybranym okresie sprawozdawczym. Dodatni wynik finansowy jest nazywany zyskiem, zaś ujemny stratą.

W tym opracowaniu nie będziemy zajmować się innymi obowiązkowymi obciążeniami wyniku, zatem zanim omówię wynik finansowy muszę wyjaśnić co to jest:

 ·       Przychód

 ·       Koszt

 ·       Zyski nadzwyczajne

 ·       Straty nadzwyczajne

 ·       Podatek dochodowy.

Przychody i zyski   to, wg. Rozdziału I Art.3 ustęp 30 ustawy o rachunkowości, uprawdopodobnione powstanie w okresie sprawozdawczym korzyści ekonomicznych, o wiarygodnie określonej wartości, w formie zwiększenia wartości aktywów, albo zmniejszenia wartości zobowiązań, które doprowadzą do wzrostu kapitału własnego lub zmniejszenia jego niedoboru w inny sposób niż wniesienie środków przez udziałowców lub właścicieli.

Koszty i straty – to, wg. ustępu 31 tego samego artykułu, uprawdopodobnione zmniejszenia w okresie sprawozdawczym korzyści ekonomicznych, o wiarygodnie określonej wartości, w formie zmniejszenia wartości aktywów, albo zwiększenia wartości zobowiązań i rezerw, które doprowadzą do zmniejszenia kapitału własnego lub zwiększenia jego niedoboru w inny sposób niż wycofanie środków przez udziałowców lub właścicieli.

Brzmi to dosyć skomplikowanie, więc spróbuję to wyjaśnić. Zacznę od tego, że niedobór kapitałów własnych występuje wtedy gdy ich suma jest mniejsza od 0, zatem zmniejszenie ich niedoboru polega na tym, że wartość kapitałów własnych rośnie. Czyli pozostaje mi tylko rozważyć wzrost i zmniejszenie kapitału własnego.

Jak zapewne Państwo pamiętacie mówiliśmy, że suma aktywów jest równa sumie pasywów. Prawo, które o tym mówi nazywamy prawem bilansowym. Nie możecie o tym nie pamiętać, bo jest to podstawowe prawo na którym oparta jest cała koncepcja rachunkowości.

Zgodnie z tym prawem aktywa rosną  lub maleją dokładnie w tym samym czasie w którym odpowiednio rosną lub maleją pasywa i zawsze o tę samą wartość o jaką zmieniają się pasywa.

Rozpatrzmy pierwszy przypadek, czyli przypadek wzrostu aktywów. Popatrzmy na bilans.

Załóżmy, że wysokość słupka jest wprost proporcjonalna do wielkości aktywów czy pasywów. Wiemy, że proporcje kapitału własnego do pasywów mogą być różne, ale słupek aktywów zawsze jest równy co do wysokości słupkowi pasywów.

 

aktywa

  

kapitał własny:

w tym zysk

  
 
 

zobowiązania

  
 

aktywa= pasywa

  

 

 Z sumy bilansowej wynika, że aktywa rosną gdy rosną pasywa.

 W jakim wypadku dochodzi do wzrostu pasywów?

 Istnieją trzy możliwości:

 1.     Rosną zobowiązania.

 2.     Rosną kapitały własne, przy czym mogą one rosnąć na dwa sposoby:

 ·       poprzez pojawienie się zysku,

 ·       poprzez wniesienie środków przez udziałowców lub właścicieli.

Ponieważ definicja mówi o takim zwiększeniu wartości aktywów, które doprowadzą do wzrostu kapitału własnego, pierwszy przypadek jej nie dotyczy. Ostatni przypadek zaś został w definicji wykluczony zgodnie ze słowami: „w inny sposób niż wniesienie środków przez udziałowców lub właścicieli”.

Zatem widzimy, że za każdym razem, gdy firmie uda się zwiększyć ilość posiadanych aktywów prowadzący do wzrostu kapitałów własnych, w inny sposób niż poprzez wniesienie środków przez udziałowców lub właścicieli, pojawia się zysk.

Zmniejszenie sumy bilansowej, czyli zmniejszenie pasywów i aktywów, odbywa się w odwrotny sposób:

Również w tym wypadku istnieją trzy możliwości:

1.     Maleją zobowiązania.

 2.     Maleją kapitały własne, przy czym mogą one zmniejszyć się na dwa sposoby:

 ·       poprzez pojawienie się straty,

 ·       poprzez wycofanie środków przez udziałowców lub właścicieli.

Ponieważ definicja mówi o takim zmniejszeniu wartości aktywów, które doprowadzą do zmniejszenia kapitału własnego, pierwszy przypadek jej nie dotyczy. Ostatni przypadek zaś został w definicji wykluczony zgodnie ze słowami: „w inny sposób niż wycofanie środków przez udziałowców lub właścicieli”.

Zatem za każdym razem, gdy w firmie następuje zmniejszenie ilości posiadanych kapitałów własnych w inny sposób niż poprzez wycofanie środków przez udziałowców lub właścicieli, pojawia się strata.

 

Na rysunku przedstawiono wyżej wymienione sytuacje gdy zysk lub strata doprowadza do wzrostu lub zmniejszenia aktywów, czyli sumy bilansowej.

Jak wynika z sumy bilansowej, wzrost kapitałów własnych pociąga za sobą albo wzrost aktywów (rośnie wtedy suma bilansowa), albo zmniejszenie zobowiązań (w tym wypadku suma bilansowa pozostaje bez zmian).

Wiemy już, że wzrost kapitałów własnych może się odbywać na dwa sposoby:

  ·       poprzez pojawienie się zysku,

  ·       poprzez wniesienie środków przez udziałowców lub właścicieli.

Tzn, że gdy zmniejszenie zobowiązań powoduje wzrost kapitałów własnych w inny sposób niż poprzez wniesienie środków przez udziałowców lub właścicieli, pojawia się zysk.

Dlatego drugi przypadek zysku ujęty w tej definicji to wzrost kapitału własnego w inny sposób niż wniesienie środków przez udziałowców lub właścicieli, przy jednoczesnym zmniejszeniu zobowiązań.

Jak wynika z sumy bilansowej, zmniejszenie kapitałów własnych pociąga za sobą albo zmniejszenie aktywów (maleje wtedy suma bilansowa), albo zwiększenie zobowiązań (w  tym wypadku suma bilansowa pozostaje bez zmian).

Wiemy już, że zmniejszenie kapitałów własnych może się odbywać na dwa sposoby:

   ·       poprzez pojawienie się straty,

   ·       poprzez wycofanie środków przez udziałowców lub właścicieli.

Tzn, że gdy zwiększenie zobowiązań powoduje zmniejszenie kapitałów własnych w inny sposób niż poprzez wycofanie środków przez udziałowców lub właścicieli, pojawia się strata.

Dlatego drugi przypadek straty ujęty w tej definicji to zmniejszenie kapitału własnego w inny sposób niż wniesienie środków przez udziałowców lub właścicieli, przy jednoczesnym zwiększeniu się zobowiązań.


Na rysunku przedstawiono wyżej wymienione sytuacje gdy zysk lub strata doprowadza do wzrostu lub zmniejszenia zobowiązań- suma bilansowa pozostaje bez zmian.

Przykłady pojawienia się strat lub zysków są ujęte na końcu kolejnego artykułu. Jak obliczać wynik finansowy netto?

Poniżej podam definicję zysku i strat, która obowiązywała do roku 2016. Dopiero później tę która obowiązuje teraz

Zyski nadzwyczajne

Zgodnie z ustępem 33 Artykułu 3 Rozdziału I ustawy o rachunkowości zyski nadzwyczajne są to zyski powstające na skutek zdarzeń trudnych do przewidzenia, poza działalnością operacyjną jednostki, które nie są związane z ogólnym ryzykiem prowadzenia działalności.

Do takich zysków należą np. zwroty wartości zniszczonych lub ukradzionych przedmiotów, które zostały wypłacone przez firmy ubezpieczeniowe. Zyski wprowadza się do księgowania w kwocie uzyskanego odszkodowania.

Straty nadzwyczajne.

Zgodnie z ustępem 33 Artykułu 3 Rozdziału I ustawy o rachunkowości straty nadzwyczajne są to straty powstające na skutek zdarzeń trudnych do przewidzenia, poza działalnością operacyjną jednostki, które nie są związane z ogólnym ryzykiem prowadzenia działalności.

Do takich strat należą np.  wartości strat zniszczonych lub ukradzionych przedmiotów, które powstały w wyniku nieprzewidzianych zdarzeń losowych jakimi są kradzieże, powodzie, zalania, pożary, lawiny, huragany itp.

Aktualnie zgodnie z art. 3 ust. 1 pkt 33: zyski i straty nadzwyczajne  to zyski i straty powstające w bankach, zakładach ubezpieczeń, zakładach reasekuracji oraz spółdzielczych kasach oszczędnościowo-kredytowych na skutek zdarzeń trudnych do przewidzenia, poza działalnością operacyjną jednostki i niezwiązane z ogólnym ryzykiem jej prowadzenia.

Po roku 2016, uległ również nieznacznej zmianie punkt 32 tego artykułu. Zgodnie z art. 3 ust. 1 pkt 32 lit. i: dotychczasowe zyski i straty, które powstają w wyniku zdarzeń losowych w innych przedsiębiorstwach niż podane powyżej, zaliczane są do pozostałych kosztów i przychodów operacyjnych.

Oznacza to, że od roku 2016 pojęcie zysków i strat nadzwyczajnych dotyczy tylko banków, zakładów ubezpieczeń, zakładów reasekuracji oraz spółdzielczych kas oszczędnościowo-kredytowych. We wszystkich innych przedsiębiorstwach zyski i straty jakie powstają w wyniku zdarzeń losowych wpisujemy do pozostałych przychodów i kosztów operacyjnych, a konta zyski i straty nadzwyczajne po prostu nie istnieją.

Podatek dochodowy.

Podatek dochodowy jest to podatek, który dane przedsiębiorstwo musi zapłacić z tytułu osiągnięcia zysku brutto.

Podatek dochodowy liczymy jako procent zysku brutto- w zależności od formy opodatkowania i wielkości zysku brutto, ten procent może być różny. Określony jest on w przepisach podatkowych. Na razie nie będziemy się tym dokładnie zajmować. Przyjmiemy, że wynosi on 19% bez względu na wielkość wyniku finansowego brutto, czyli zakładamy liniową formę opodatkowania. W rzeczywistości taka forma opodatkowania istnieje i każdy może ją wybrać. Przy niskich obrotach bardziej opłacalne jest opodatkowanie na zasadach ogólnych.

[Zapraszam do przeczytania innych zagadnień ujętych na tej stronie. W celu obejrzenia wszystkich tytułów poruszanych tematów, można przejrzeć "Spis treści" widoczny na samej górze po lewej stronie. Napisany został w postaci linków do nich. Większość zadań i testy znajdują się na górze strony.

Na tej stronie tłumaczę rachunkowość "krok po kroku", dlatego zachęcam (szczególnie osoby uczące się dopiero rachunkowości) do nauki "po kolei", zgodnie ze spisem treści- łatwiej będzie Państwu zrozumieć poszczególne zagadnienia.  Informuję, że strona cały czas jest jeszcze uzupełniana. Docelowo będzie zawierała kompendium wiedzy potrzebnej do uzyskania dyplomu w zawodzie technika rachunkowości.

Osoby, które korzystają z tej strony sporadycznie, lub znalazły się na niej przypadkowo, informuję, że najchętniej czytanym artykułem, umieszczonym w tym katalogu jest artykuł: Jak księgować przychody i koszty?]