Naucz się księgować Strona dla studentów, uczniów i osób przygotowujących się do egzaminów zawodowych

Na jakie grupy dzielimy koszty? Klasyfikacja kosztów.

Szczegóły

Kategoria: Funkcjonowanie konta wynik finansowy.

Opublikowano: poniedziałek, 26, styczeń 2015 17:28

Ewa Kusznierowska

W celu zapewnienia informacji, które są potrzebne do wykonania sprawozdania finansowego konto koszty jest podzielone poziomo na różne konta syntetyczne.

Ze względu na procesy zachodzące w działalności gospodarczej, koszty – podobnie jak przychody- dzielimy na dwie podstawowe grupy:

1. Koszty operacyjne czyli koszty związane z działalnością statutową przedsiębiorstwa.
2. Koszty finansowe.

Ad. 1.

W skład kosztów operacyjnych wchodzą:

a.      Koszty zwykłej działalności operacyjnej

b.      Pozostałe koszty operacyjne.

Ad. a.

Są to koszty bezpośrednio związane z działalnością operacyjną.

Przedstawiamy je:

1. W układzie rodzajowym
2. W układzie kalkulacyjnym, który obejmuje:

• układ według produktów,
• układ według miejsc ich powstania.

Mogą być księgowane w obu tych układach równocześnie z tym, że na wynik finansowy koszty te mogą być przeniesione tylko jeden raz.

W czasie ustalania wyniku finansowego działamy zgodnie z zasadą memoriału, która mówi, że w  księgach rachunkowych danego okresu należy ująć wszystkie osiągnięte, przypadające na rzecz danej jednostki przychody i koszty związane z tymi przychodami, dotyczące danego okresu, niezależnie od terminu ich zapłaty.

Obowiązuje nas również zasada współmierności przychodów i kosztów, zgodnie z którą przychodom ze sprzedaży produktów przeciwstawia się tylko te koszty działalności podstawowej, które stanowią koszt wytworzenia produktów sprzedanych.

W przypadku przedsiębiorstwa handlowego- osiągniętym w danym okresie rozliczeniowym przychodom ze sprzedaży przeciwstawia się nie koszty działalności poniesione w tym okresie, a tylko koszty sprzedanych w tym czasie produktów i towarów.

W koszty działalności operacyjnej ujętej według układu rodzajowego, wchodzą następujące rodzaje kosztów:

1.     Amortyzacja

2.     Zużycie materiałów i energii

3.     Usługi obce

4.     Podatki i opłaty

5.     Wynagrodzenia

6.     Ubezpieczenia społeczne i inne świadczenia

7.     Podróże służbowe

8.     Pozostałe koszty

Do tych grup wpisujemy wszystkie koszty jakie były ponoszone w danym okresie, również te, które dotyczą okresów przyszłych lub minionych. Dopiero w trakcie przeksięgowywania kosztów na wynik finansowy, dokonujemy podziału i nie wpisujemy na wynik finansowy kosztów, które nie są związane z przychodami ze sprzedaży.

Do oddzielenia tych kosztów służą konta rozliczenie kosztów i rozliczenie międzyokresowe kosztów.

W przypadku kosztów ujętych w układzie kalkulacyjnym, koszty dotyczące innych okresów od razu zostają zaksięgowane na koncie międzyokresowe rozliczenie kosztów i nie są zapisywane w koszty danego okresu. Oznacza to, że w koszty układu kalkulacyjnego wpisujemy tylko koszty dotyczące danego okresu.

Na razie jednak nie będziemy się tym zajmować i wnikać, jakiego okresu dotyczą dane koszty. Zarówno międzyokresowym rozliczeniem kosztów jak i przeksięgowywaniem kosztów na wynik finansowy będziemy zajmować się dopiero wtedy gdy już nauczymy się je księgować.

Ponieważ w układzie rodzajowym księgujemy wszystkie koszty danego okresu, dlatego zanim zajmiemy się rozliczeniem międzyokresowym kosztów,  pojawiające się w danym okresie koszty będziemy księgować tylko w układzie rodzajowym.

Ad b.

Pozostałe  koszty operacyjne są związane pośrednio z działalnością statutową jednostki. Zwykle występują rzadziej niż koszty operacyjne.

Należą do nich między innymi:

• Koszty związane ze zbyciem środków trwałych, środków trwałych w budowie, wartości niematerialnych i prawnych.
• Odpisane należności przedawnione, umorzone, nieściągalne.
• Obciążające jednostkę odszkodowania, kary, grzywny
• Nieodpłatnie przekazane przez przedsiębiorstwo aktywa w tym darowizny.
• Od roku 2016 do pozostałych kosztów operacyjnych zaliczamy również te, które są wynikiem tzn. zdarzeń nadzwyczajnych do których zaliczamy np. pożary, zalania czy inne kataklizmy. Wcześniej zaliczane były one do strat nadzwyczajnych. Obecnie to pojęcie stosowane jest tylko w przypadku przedsiębiorstw ubezpieczeniowych i reasekuracyjnych.

Ad. 2.

Koszty finansowe są kosztami, które powstają w jednostce w wyniku przeprowadzania przez nią operacji finansowych.

Należą do nich między innymi:

a)     Odsetki.

b)     Wartość sprzedanych aktywów finansowych.

c)     Ujemne różnice kursowe (związane ze sprzedażą i zakupem w walutach obcych oraz wymianą walut).

d)     Odpisy aktualizujące wartości posiadanych aktywów finansowych.

Te konta są kontami syntetycznymi. Jak wszystkie koszty mają one charakter aktywów i księgujemy je po stronie lewej- Dt, Wn. (Z czego to wynika wyjaśniłam w artykule: Jak księgować przychody i koszty?)

Podział kosztów można przedstawić w następującej tabelce.

Dalszy podział konta wynik finansowy na wykresie teowym:

Uwzględniając podział kosztów i przychodów w poziomie, schemat teowy kosztów i przychodów można zapisać następująco:

Jak pisałam dokładniejsze księgowanie na wynik finansowy kosztów i przychodów w układzie kalkulacyjnym i rodzajowym będzie omówione później.

[Polecam również artykuł Na jakie grupy dzielimy przychody? Klasyfikacja przychodów oraz artykuł Koszt, a wydatek. Czy każdy wydatek jest kosztem?].

[Zapraszam również do przeczytania innych zagadnień ujętych na niej. Do większości artykułów można przejść poprzez "Spis treści" znajdujący się na tej stronie w lewym górnym rogu. Napisany został w postaci linków do nich. Większość zadań i testy  ujęte są osobno, w Menu poniżej Spisu treści.

Zapraszam do korzystania z artykułów "po kolei" (zgodnie ze spisem treści), gdyż uczę  rachunkowości na tej stronie "krok po kroku". Informuję również, że strona cały czas jest jeszcze uzupełniana. Docelowo będzie zawierała kompendium wiedzy potrzebnej do uzyskania dyplomu w zawodzie technika rachunkowości.]

• « poprz.
• nast. »