Studentom i osobom, które chcą w jak najkrótszym czasie dowiedzieć się: "Na czym polega księgowanie?""Co trzeba wiedzieć żeby szybko nauczyć się rachunkowości?", polecam artykuł z rozdziału XI Po której stronie Wn czy Ma? Najważniejsze zasady księgowania, gdzie znajduje się streszczenie wcześniejszych artykułów. Przedstawiam w nim zasady jakimi musimy się kierować w momencie księgowania i tłumaczę z czego one wynikają. Polecam naukę po kolei wg. Spisu treści. Poruszam również inne tematy. Szczególnie polecam serię artykułów dotyczących OCEM w rozdziale XIII.
Osobom rozpoczynającym naukę rachunkowości polecam artykuł Zasada równowagi bilansowej. Dlaczego aktywa są równe pasywom? oraz artykuł Co to jest zysk?. Tych, którzy mają jakieś problemy ze zrozumieniem: Dlaczego zobowiązania są pasywami i dlaczego należności są aktywami zapraszam do artykułu Zobowiązania, a należności. Gdzie występują w bilansie?

Ewidencja rozchodu materiałów gdy OCEM jest ujemne- przykład.

 

kalkulator

Analogicznie do poprzedniego artykułu (Jak rozliczyć i księgować rozchody materiałów gdy OCEM jest dodatnie?- przykład), w tym artykule staram się odpowiedzieć na pytanie: Jak księgować i rozliczyć rozchody materiałów, ale (tym razem) dla ujemnego OCEM .

Podobnie jak w poprzednim artykule chcę najpierw wyjaśnić, że to rozwiązanie jest zrobione na tzn. "chłopski rozum". Posługuję się tutaj wskaźnikiem narzutu odchyleń, ale wyrażonym w postaci liczbowej. W czasie egzaminu obowiązuje nas policzenie wskaźnika narzutu odchyleń wyrażonego w postaci procentowej. Nadto w celu policzenia tego wskaźnika stosujemy wzór, który podam państwu w kolejnym artykule. W tym artykule chcę byście Państwo zrozumieli skąd bierze się ten wzór. Dopiero w następnym artykule  wytłumaczę wzory ogólne. Wydaje mi się bowiem, że łatwiej jest wytłumaczyć to zagadnienie w taki właśnie sposób jak tutaj Państwu tutaj przedstawiam.

[Osobom, które  od razu chcą przejść do wzorów ogólnych podaję link do tej strony Jak rozliczyć i zaksięgować rozchody materiałów dla stałych cen ewidencyjnych?].

Link do spisu treści "Zbioru zadań" na tej stronie

Przykład. 2.

Na początku marca 2015 w magazynie przedsiębiorstwa „Beta”, będącego płatnikiem VAT znajdował się materiał o wartości 5000 zł. OCEM na początku tego miesiąca był dodatni i wynosił 125 zł. Wartość konta „Rozrachunki z dostawcami  wynosiła 5000 zł. Zakupy, podobnie jak VAT, były na koniec miesiąca lutego były rozliczone.

W miesiącu marcu miały miejsce następujące operacje gospodarcze:

  1. Pz- przyjęto do magazynu materiał o wartości 2 000 zł.
  2. Do przedsiębiorstwa doszła faktura o wartości netto 1 800 zł.
  3. Pk- wyksięgowano 23% VAT z faktury.
  4. Pk- Rozliczono dostawę.
  5. Rw- wydano do zużycia materiał o wartości 2 500.
  6. Pz- Przyjęto do magazynu materiał o wartości ewidencyjnej 1 000 zł netto.
  7. Zaksięgowano fakturę o wartości 1 050 netto.
  8. Pk- wyksięgowano 23% VAT z faktury.
  9. Pk- Rozliczono dostawę.
  10. Przyjęto dostawę o wartości ewidencyjnej 2 000 zł netto.
  11. Zaksięgowano fakturę za ostatnią dostawę. Wartość netto faktury wynosiła 1 825 zł.
  12. Pk- wyksięgowano 23% VAT z faktury.
  13. Rozliczono dostawę.
  14. Wydano odbiorcy materiał o wartości w stałych cenach ewidencyjnych 4 500 zł
  15. Na końcu miesiąca wyksięgowano OCEM, który przypadał na rozchodowane w tym miesiącu materiały.

Zanim dokonamy księgowań na kontach teowych policzmy wartość VAT i wartość materiału brutto występującego na poszczególnych fakturach.

Wartość VAT na pierwszej fakturze: 0,23 x 1 800=  414 zł. Wartość faktury brutto możemy policzyć za pomocą jednego z dwóch wzorów: 1800 x 1,23= 2 214 lub 1800+ 414 = 2 214 [zł].

Wartość VAT na drugiej fakturze: 0,23 x 1 050=  241,50 zł. Wartość faktury brutto możemy policzyć za pomocą jednego z dwóch wzorów: 1 050 x 1,23= 1 291,50 [zł] lub 1 050+ 241,50= 1 291 ,50 [zł].

Wartość VAT na pierwszej fakturze: 0,23 x 1 825=  419,75 zł. Wartość faktury brutto możemy policzyć za pomocą jednego z dwóch wzorów: 1 825 x 1,23= 2 244,75 [zł] lub 1825 + 419,75= 2 244,75 [zł].

Aktualnie dokonamy księgowań na konta zgodnie z tym co napisałam we wcześniejszych artykułach.

Księgowania na konta teowe w miesiącu marcu.

księgowanie na konta teowe w miesiącu marcu

Ponieważ księgowanie nr 15 nie będzie dotyczyło konta Materiały, a wartość obrotów po stronie Wn będzie nam potrzebna do dalszych obliczeń, podobnie jak we wcześniejszym zadaniu policzyłam te obroty. Jak widać wynoszą one 10 000 zł.

Zwróćmy również uwagę na to, że OCEM na koniec miesiąca przed jego wyksięgowaniem w kierunku rozchodu wynosi -200 (= suma obrotów po Wn - suma obrotów po Ma) i ma znak ujemny.

Suma obrotów i salda początkowego na koncie Materiały wynosi 10 000, ale księgowane były w stałej cenie ewidencyjnej. Faktyczne koszty, jakie będą w przyszłości poniesione w związku z zakupem tych materiałów są równe 10 000 - 200, ponieważ tyle wynosi suma wartości materiałów netto, która była na fakturach związanych z ich zakupem (równa sumie obrotów na koncie „Materiały” po Wn i ujemnej wartości OCEM).

Ponieważ  w celu policzenia rzeczywistej ceny zakupu materiału od kwoty 10 000zł należy odjąć 200 zł, oznacza to, że od każdej złotówki należy odjąć 200/ 10 000 [zł].

Zatem w celu uzyskania wartości księgowej materiałów jakie w tym miesiącu znajdowały się na stanie do każdej złotówki materiału musimy dodać -200/10 000 [zł]=- 0,02 zł=- 2 gr (czyli odjąć 2 gr).

Wartość - 0,02 to nic innego jak wskaźnik narzutu odchyleń wyrażony w postaci liczbowej.

W celu policzenia wartości księgowej rozchodowanych materiałów mnożymy -0,02 x dany rozchód i dodajemy ją do wartości  rozchodu. Inaczej mówiąc korygujemy wartość rozchodu w danym kierunku o iloczyn wartości wskaźnika narzutu odchyleń wyrażonego w postaci liczbowej i tego rozchodu (mnożymy wartość wskaźnika narzutu odchyleń wyrażonego w postaci liczbowej x ten rozchód).

Oznacza to, że od materiałów oddanych do zużycia musimy  odjąć OCEM o wartości 0,02 x 2 500 zł, a od materiałów wydanych odbiorcy musimy  odjąć OCEM o wartości 0,02 x 4 500 zł. Robimy to poprzez księgowanie 15a i 15b.

Po zaksięgowaniu tych operacji możemy policzyć saldo końcowe OCEM.

Oczywiście konto "Zużycie materiałów" i konto "Wartość sprzedanych materiałów w cenie zakupu" są kontami kosztów, przy czym ten drugi jest bezpośrednio związany ze sprzedażą. Zatem przed zakończeniem miesiąca koszty te będą przeksięgowane na wynik finansowy. Zostały one przeksięgowane jako operacja 16 a i 16 b.

Rozliczenie OCEM i księgowanie na wynik finansowy

Ja na kontach kosztów odejmuję wartość kosztu po stronie Wn ze znakiem ujemnym. Zamiast tego można ze znakiem + odjąć go po stronie przeciwnej. W takim wypadku na OCEM księgujemy go również ze znakiem + po stronie Wn.

Zwróćmy uwagę, że saldo końcowe konta OCEM jest kredytowe czyli wynosi -60 zł, saldo końcowe konta "Materiały" wynosi 3000 zł.

-60 jest równe ilorazowi -0,020 x 3000, co potwierdza, że OCEM został podzielony proporcjonalnie do wartości materiału.

W celu przećwiczenia zdobytej wiedzy napisałam Państwu kilka zadań. Na każdej stronie z zadaniem znajdują się linki do jego rozwiązania i do wyjaśnień. Zapraszam.

Podobnie jak w poprzednim artykule zapraszam do artykułu Jak rozliczyć i zaksięgować rozchody materiałów dla stałych cen ewidencyjnych?, w którym tłumaczę to co wyjaśniałam w tym i poprzednim artykule, ale tym razem na wzorach ogólnych.

Ponadto podaję linki do zadań, które polecałam już w poprzednim artykule:  Rozliczenie OCEM- zadanie, Jak policzyć rozchody materiałów? Rozliczenie OCEM- zadanie., Zadanie z OCEM- materiały wyceniane w cenie zakupu.

Podaję również link do testu:Test nr 1. Pytanie drugie i trzecie również poświęcone jest OCEM. Na dole tego artykułu znajduje się link do odpowiedzi na te pytania.

Gdy koszty dodatkowe są proporcjonalne do wartości towaru i stosujemy ceny nabycia, a posiadamy konto "Rozliczenie zakupu" wyksięgujemy je z tego konta na konto Kosztów działalności. Samo księgowanie opisałam w artykule Do czego służy konto „Rozliczenie zakupu”?. Na koniec miesiąca te koszty doliczamy do wartości wyksięgowanych materiałów, dokładnie tak samo jak dodatni OCEM. Zadanie na ten temat polecam dopiero po tym artykule, ponieważ otrzymujemy w nim ujemny wskaźnik narzutu odchyleń. Zatem posiadając wiedzę z również z artykułu poprzedniego (Jak rozliczyć i księgować rozchody materiałów gdy OCEM jest dodatnie?- przykład), możecie je już Państwo rozwiązać. Podaję do tego zadania: Zadanie z OCEM- materiały wyceniane w cenie nabycia.

[Zapraszam do przeczytania innych zagadnień ujętych na tej stronie. Do większości artykułów można przejść poprzez "Spis treści" znajdujący się na tej stronie w lewym górnym rogu. Napisany został w postaci linków do nich. Większość zadań i testy ujęte są osobno, na górze strony.

Zapraszam, szczególnie osoby rozpoczynające naukę rachunkowości, do korzystania z wszystkich artykułów "po kolei", zgodnie ze Spisem treści, gdyż na tej stronie tłumaczę rachunkowość "krok po kroku".

Informuję również, że strona cały czas jest jeszcze uzupełniana. Docelowo będzie zawierała kompendium wiedzy potrzebnej do uzyskania dyplomu w zawodzie technika rachunkowości.]